“Azerbaycan ve Kazakistan Büyük Türk Elinin önemli parçaları” – Madi Raimov

“Kazakistanlılar Azerbaycan`ın yüreğindeki Karabağ yarası hakkında yeterli bilgilere sahip değiller.”

Bu fikirleri Yenicag.ru`yla röportajında kazakistanlı “Türklerin son destekçisi”, “Güney Kafkasya Türkleri”, “Bir defa Gürcistan`da” ve “Dua” kitaplarının yazarı Madi Rahimov söylemiş.

– 9 Haziran`da Kazakistan`da erken parlamento seçimleri gerçekleştirilecek. Seçim süreci nasıl ilerliyor? Vatandaş aktifliği hangi düzeyde olacak?

– Bunun sıkıcı bir seçim olduğunu çekinmkeden söyleyebilirim. İktidar adayından başka hiçbir adayın seçim kampanyası yürütdüğünü görmüyoruz. Şehirde yalnızca iktidar adayının afişleri var. Böyle zannediyorum ki seçim günü de seçmen aktifliği çok ta fazla olmayacak.

– Adaylardan hangisini daha şanslı görüyorsunuz?

– Halihazırda görevde olan Kasım Comert Tokayev`in kazanacağı belli zaten. Eğer seçim kampanyası zamanı muhalif “Milletin kaderi” harekatınn adayı Amircan Kosanov`un “kanatlarını kırmasalar” o hakimiyetin adayına karşı gelebilir. Ülkenin hoşnutsuz kısmı Kosanov`a oy verecek. O şimdi hakimiyetin esas rakibi.

– Muhalifler arasında da aktifliğin arttığı görülüyor. Sosyal medyada paylaşılan uzman yorumlarında seçimlerin sonuçları şimdiden şüphe altına alınıyor. Kazakistan`da gerçekleştirilecek seçimlerde Ukrayna`da olduğu gibi kesin dönüş olabilir mi?

– Böyle olacağına ihtimal vermiyorum. Böyle düşnmeme sebep Kazakistan`da Ukrayna`dan farklı olarak hakimiyetin güçlü olması. Hakimiyet dengesine rağmen o tüm dış etkilere cevap verebiliyor. Mesela çok çocuklu annelere edilen yardım… Belki de bu beklenen düzeyde olmadı, fakat hükumet tarafından gerekli adımlar atılıyor. Buna rağmen heyecan sinyali de var. İkinci olarak ta muhalefette hakimiyetle mücadelede hoşnutsuz kesime liderlik yapabilecek kimse yok.

– Nazarbayev`in gidişinin hiçbir şeyi değişmediği ve kim seçilirse seçilsin seçimlerden sonra bir yenilik beklemeye değmediği yönünde fikirler mevcut. Buna sebep ülkenin hala Elbaşı (Nazarbayev) tarafından yönetilmesi. Devlet yöneticiliğinin değişmesi Kazakistan`a ne verirdi?

– Değişikliklerin olacağını tahmin ediyorum fakat bir anda değil. Karşıdaki 5 yıl içinde ülkenin geleceğini belirleyecek yenilikler bekleniyor. Tokayev biçimsiz birisi gibi görünse de o kadar da basit bir figür değil. Tokayev`in asıl üstünleklerinden biri de onun hakimiyetdeki gruplarla bir alakasının olmaması ve isminin yolsuzlukla anılmaması. O artık birçok şeyi değişmeye başlasa da halk ve toplum bunu henüz hissetmiyor.

– Seçimlerden sonra Kazakistan`ın dış politikasında bir değişiklik bekleniyor mu?

– Bir şeylerin değişeceğini zannetmiyorum. Kazakistan, hem Ukrayna ve hem de Gürcistan örneğine bakarak yanlış atılacak adımların ne ile sonuçlanacağını tahmin edebiliyor. Her hangi bir yöne doğru kesin adımlar atılmayacak. Tokayev Sovyetler Birliği döneminde Dışişleri Bakanlığında, Birliğin Çin`deki elçiliğinde çalışmış. Bu ise Tokayev`in dünya siyasetinin en ince ayrıntılarını bile bildiğinin göstergesidir.

– Azerbaycan`la Kazakistan aktif işbirliği içersindeler ve Bakü ile Astana bazı konularda stratejik taraftaşlar. Bu ilişkilerin geleceğini nasıl görüyorsunuz? İki ülke arasındaki ilişkilerin daha da ilerletilmesi için kardeş halklarımızı bilrleşdiren ortak değerleri yeterince kullanabiliyorlar mı?

– Biz kardeş halkız ve Büyük Türk Elinin önemli parçasıyız. Fakat Kazakistan ve Azerbaycan arasındaki ilişkilerin yeterli seviyede olmadığını da üzüntüyle söylemek mecburiyetindeyim. Kazakistanlılar Azerbaycan`ın yüreyindeki Karabağ yarası hakkında yeterli bilgilere sahip değiller. Biz bir birmizle daha çok iletişime girmeli, tarihi kültürel köklerimizi öğrenmeli, yazarlarımızın eserlerini karşılıklı olarak dillerimize çevirmeliyiz.

Ayrıca Schengen vizesi gibi vize rejimlerinin uygulanmasını da düşünebiliriz. Mesela, Azerbaycan`a gelen turist bir problem yaşamadan Kazakistan`a da gidebilsin. Kısa olarak şunu söyleyebilirim ki potansiel fazla ve ilişkilerin derinleştirilmesi için tüm seçeneklerin gözden geçirilmesi gerek.

Konuştu: Kafkas Ömerov

Çeviri: Agil Bekir