“Azerbaycan’ı sadece dostumuz olduğu için değil, bu davada sonuna kadar haklı olduğu için destek verdik”

TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Haber Global Genel Yayın Yönetmeni Tuba Atav’ın sorularını yanıtladı. Şentop, erken seçim tartışmalarına ilişkin “Şimdiki sistemle bu mümkün değil. Kriz hali dışında erken seçim olabilmesi için Meclis’te 360 oy gerekli” dedi.

Türkiye – Azerbaycan – Pakistan meclis başkanları Bakü’de bir araya geldi. Toplantıda hangi konular öne çıktı? Bakü Beyannamesi’nin önemi ne? Tunus’ta demokrasiye yönelik darbeye karşı uluslararası kamuoyu tarafından hangi adımlar atılacak? Üçüncü yılına giren Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde nasıl düzenlemeler yapılacak?

Azerbaycan’da bulunan TBMM Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şentop, Haber Global Genel Yayın Yönetmeni Tuba Atav’ın sorularını yanıtladı.

Programdan öne çıkanlar:

AZERBAYCAN-PAKİSTAN-TÜRKİYE TOPLANTISI

Genelde ülkeler arasında ilişkiler devletler arasında olur. Ancak Azerbaycan, Pakistan ve Türkiye için böyle değil. Daha iyi düzeyde ilişkilerimiz var. Dışişleri Bakanlıkları düzeyinde bir ilişkiler devam ediyor zaten ama biz bunu daha ilerlettik. Meclis başkanları düzeyinde bir görüşme haline getirdik. Ortak hareket edeceğimiz çok alan var. Azerbaycan’ı sadece dostumuz olduğu için değil, bu davada sonuna kadar haklı olduğu için destek verdik. Pakistan da Azerbaycan’a haklı davasında destek verdiğini açıkça söyledi. Bu bizi bir araya getiren bir sebep oldu.

İSLAMOFOBİ İLE MÜCADELE NASIL OLMALI?

Türkiye, Pakistan ve Azerbaycan’ın da bu konuda hassasiyetleri var. Bu konuda hep birlkte ortak olarak konuları ele alacağız.

“TAŞ ÜSTÜNDE TAŞ BIRAKMAMIŞLAR”

Dünyada Ermeni diasporasının yaptığı kara propaganda yapılıyor. Sadece oradaki yollar, eserlerdeki tahribatı görmek bile bu iftirayı gösteriyor. İnsan yapımı olan her şeyi yıkmışlar. Şuşa’yı göreceğiz, diğer şehirlerde taş üstünde taş bırakmamışlar. Bu ziyaretlerin buraya dikkat çekeceğini düşünüyor ve gerçekleri göstermeye çalışıyoruz.

CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ

“SİSTEMİN KENDİSİNDEN KAYNAKLANAN BİR SIKINTI YOK”

3 yıllık uygulama dönemi var. Başkanlık sistemi ile idealize edilen sistem ABD’deki sistemdi. Yakın zamanda Trump döneminde bu sisteminde sıkıntı yaşandığını gördük. Aynı şekilde parlementer sistemde İngiltere’de yaşananları gördük. Dolayısıyla hiçbir sistem tasarlanıp mükemmel derecede uygulanması mümkün değil. Bir takım yanlışlıklar çıkabilir. Şu ana kadar sistemin kendisinden kaynaklanan bir sıkıntı yok. Temel özelliği hükümetin halk tarafından seçiliyor olması.Halkın seçtiği hükümetin gensoru ile düşürülmesi mantığa aykırı.

“ERKEN SEÇİM ŞİMDİKİ SİSTEMDE MÜMKÜN DEĞİL”

Parlementer sistemin alışkanlıkları devam ediyor. Mesela erken seçim tartışmaları da buna göre yapılıyor. Şimdi böyle değil Meclis’te 360 oy gerekli erken seçim olabilmesi için. Koronavirüs salgının neden olduğu probemleri sisteme yıkmak doğru değil. Parlamenter sistemin paradoksu hükümet oluşturamama

İTTİFAK VE KOALİSYON ARASINDAKİ FARK

Seçim ittifakları farklı bir şey. Hiç bir araya gelmesi mümkün olmayan partiler bile koalisyon ile bir araya gelebiliyor. Koalisyonların yönetimini seçim sonrası halk görüyor. İttifak da ise böyle değil halk vaatleri daha önceden görüyör. Bilerek destekliyor.

MUHALEFETİN PARLAMENTER SİSTEMİ VAADİ

Parlementer sisteme geçiş için anayasa değişikliğine gitmek gerekiyor. Bunu halka bilerek bir şeyleri açıklamak gerek. Öyle ben hemen gelince bunu yapacağım demekle olmuyor. 400’ün üzeri ya da 360 oy artı referandum ile yapılabilir. Zaten muhalefette geçmişteki sistemi değil güçlendirilmiş bir parlementer sistemi vaad ediyor. Demek ki eski sistemde bir şeyler yanlış. Güçlendirilmiş sistemde parlamento değil, yürütme güçlendirilmiştir. Bugün yürütmenin aşırı güçlü olduğunu söyleyenler bunu öneri olarak getiriyor. Dolayısıyla “Güçlendirilmiş” kelimesi neyi ifade ediyor? Somut bir şey ortaya koyun. İlkesel bazdaki tartışmalarda bu anlaşılmaz. Maddeler halinde önümüze getirsinler.

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE İHTİYAÇ VAR MI?

Anayasa tartışması yeni bir tartışma değil. 82 anayasası yürürlüğe girdiği günden itibaren tartışılıyor. Somut metinler ortaya çıkarsa daha net şekilde konuşulur.

TUNUS’TAKİ DARBE

Uzun zamandır Tunus’ta siyaseten gergin bir ortam vardı. Bu hareketlilikte 2014’teki anayasa kabul edildi ancak uygulanamadı. Anayasa mahkemesi oluşmamış. Böyle bir tabloda “Darbe” olarak değerlendirdim. Bir maddeye dayanarak anayasa askıya alınamaz. Bizim arzumuz daha Tunus’un daha iyi, demokrasi içinde ülke yönetiminin gerçekleşmesi.