Aytek Yusifsoy
Azerbaycan, 1918 yılında katledilen vatandaşlarını anıyor.
Tarih boyunca çok sayıda katliama maruz kalan Azerbaycan Türkü, bu kez Ermeni çeteleri ve Bolşevik Rusların hedefindeydi…
Amaçlanan ise Azerbaycan’ın zengin petrol kaynaklarına sahip olabilmek, bölgeden Türk Türk ve Müslüman nufusu temizlemek.
1917 Ekim Devrimi’yle Bolşeviklerin Rusya’da yönetimi ele geçirmesinden sonra Bolşevik yönetimi Bakü’de iktidara gelebilmek adına Ermeni çeteleriyle iş birliği yaptı.
Adım adım katliamları hazırladı.Katliam için 7 binden fazla Ermeni asker Bakü’ye getirildi.Bunun yanı sıra yüzde 70’ini Ermenilerin oluşturduğu Bolşeviklerin ‘’Kırmızı Muhafızlar’’ Ordusu kuruldu.
30 Mart tarihinde Ermeni kilisesi etrafında toplanan Ermeniler, mahalle baskınlarına başladı. Silahsız, masum sivil halk, havadan ve denizden bombardımana tutuldu.
Amaçlanan çok açıktı, bölgeden Türk ve Müslüman nufusu tamamen temzilemek. O günleri, Bakü’deki İngiltere Konsolosu Mac Donel, ‘’şehirde cesetlerden başka Müslüman kalmamıştı’’ sözleriyle ifade edecekti.
30 Mart – 3 Nisan tarihleri arasında Bakü’de 12 bin Azerbaycan Türkü katledildi. Öldürülenlerin büyük çoğunluğunu kadın, çocuk ve yaşlılar oluşturuyordu. Katliam ve saldırılar Bakü’yle sınırlı kalmadı. Şamahı, Guba, Haçmaz, Lenkeran, Selyan, Zengezur, Karabağ ve Nahçıvan’da da katliamlar birbirini izledi. Şamahı’da 58 köy yakıldı, bin 653’ü kadın, 965’i çocuk olmak üzere 8 bine yakın kişi öldürüldü. Guba’da ise 122 köy yakıldı, 16 bin Azerbaycan Türk’ü katledildi. Azerbaycan Türklerine inanılmaz işkenceler yapıldı.
Kimi diri diri toprağa gömüldü… Kimi kurşuna dizildi…Kimi de canını kurtarmak için sığındığı ibadethanelerde diri diri yakıldı…Azerbaycan’ın ünlü devlet adamı Neriman Nerimanov vahşeti şu sözlerle tanımladı:‘’Ermeniler Bolşevik olan bir Müslüman’a bile aman vermedi. Müslümanlara karşı her türlü vahşeti yaptılar. Öyle ki hamile kadınlar bile daşnaklardan canlarını kurtaramadı.’’
Katledilenler toplu mezarlara gömüldü. Yıllar sonra Guba şehirinde ortaya çıkan toplu mezarlar yaşanan vahşeti gözler önüne serdi. Katliamlar genişleyerek devam ediyor, Azerbaycan Türkü ’nün sessiz çığlığı bir türlü duyulmuyordu. Ta ki Osmanlı Devleti kardeş ülkenin yardımına koşana dek.
Birinci Dünya Savaşı’nda 10 cephede savaşmasına ve zor durumda olmasına rağmen, Osmanlı Devleti zulme dur demek için Nuri Paşa komutasında Kafkas İslam Ordusu’nu yardıma gönderdi.
Kafkas İslam Ordusu kısa sürede Azerbaycan topraklarından Ermeni ve Bolşevik güçlerini temizledi, 15 Eylül’de Bakü’ye ulaştı.
Azerbaycan bağımsızlığını kazandı, Bakü, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin başkenti oldu. Bağımsızlık, 1920 yılında Sovyet işgaline kadar devam etti. 1918 yılında yaklaşık 50 bin Azerbaycan Türk’ü katledildi.
Aradan 100 yıl geçse de Azerbaycan halkı kaybettiklerini hiç unutmadı.
26 Mart 1998 yılında, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in kararıyla her yıl 31 Mart ‘’Azerbaycanlıların Soykırımı Günü’’ olarak anılıyor.
www.yenicag.info
