Azerbaycan, Ermeni ayrılıkçılığına son vererek toprak bütünlüğünü sağladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Başkomutan Sayın İlham Aliyev, 20 Eylül’de halka hitaben yaptığı konuşmada iki önemli noktaya değindi. Sayın Cumhurbaşkanı ilk olarak, bölücülüğe son veren terörle mücadele operasyonunun ardından Azerbaycan ile Ermenistan arasında barış anlaşmasının imzalanmasına zemin hazırlandığını söyledi. İkinci olarak Sayın Cumhurbaşkanı, terörle mücadele tedbirleri sonrasında bölgede ortaya çıkan yeni gerçekler karşısında “Kafkas Evi” fikrinin hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
Devlet başkanı 44 gün süren savaşın ardından defalarca “Kafkas Evi” fikrini dile getirdi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı, iki yıl önce “CNN-Türk” televizyon kanalına verdiği röportajda, Güney Kafkasya’da Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan arasında üçlü ilişkiler kurulmasına yönelik ilk adımları atmaya hazır olduğunu belirtmişti. Gürcistan bu fikri desteklerken, Ermenistan “geleneksel” politikasına sadık kalarak barış ve işbirliği yerine provokasyonlara devam etti. Geçmişte de Ermenistan “Kafkas Evi” fikrinin hayata geçmesini engellemiş ve komşularına karşı toprak iddialarını önceliklendirmişti. Ermenistan’ın kazancı ne oldu? Onbinlerce insan öldü, halkımıza karşı Hocalı ve diğer katliamlar yapıldı ve sonunda yenilgiye uğratıldılar. 44 gün süren savaşın ardından Sayın İlham Aliyev, Ermenistan’a defalarca barış anlaşmasını imzalamasını ve bölgede Güney Kafkasya’daki 3 ülke arasında barış ve işbirliğinin inşasına başlamasını önerdi. Erivan’dan herhangi bir yanıt yok.
Sayın Cumhurbaşkanımız, “Kafkas Evi” önerisini, “CNN-Türk” televizyon kanalına verdiği röportajdan bir yıl sonra tekrarladı. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, geçen yıl 24 Ekim’de komşu Gürcistan Cumhuriyeti’ne yaptığı iş gezisi sırasında “Kafkasya Evi” fikrine şu sözlerle dönmüştü: “İnanıyoruz ki Karabağ ihtilafının sona ermesinden sonra zaman Azerbaycan ve Ermenistan’ın barış anlaşması imzalaması için geldi. Bu gerçekleşirse Güney Kafkasya’ya barış gelecek ve aynı zamanda işbirliği fırsatları da doğacaktır. Gürcistan-Azerbaycan-Ermenistan istişarelerinin Tiflis’te başlatılması konusunda görüş alışverişinde bulunduk. Eğer Ermeni tarafı buna hazırsa biz de hazırız.”
Devlet başkanı bu açıklamasıyla Güney Kafkasya’da barış ve istikrarın sağlanması açısından Azerbaycan-Gürcistan-Ermenistan üçlü formatında tek bir tartışma platformu oluşturulmasının önemine dikkat çekti. Gürcistan Başbakanı Sayın Irakli Garibashvili, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın önerisini destekledi.
Bölgesel işbirliğine ilişkin bir öneri daha var: 3 (Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan) + 3 (Türkiye, Rusya, İran). Azerbaycan bu fikri destekliyor ancak Gürcistan’ın Rusya ile diplomatik ilişkisinin bulunmaması ve İran’daki bazı çevrelerin halen Azerbaycan ve Zengezur koridoru aleyhine açıklamalarına son vermemeleri nedeniyle mevcut şartlarda 3+3 formatını hayata geçirmek zor. Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya attığı “Kafkas Evi” fikrini ise hayata geçirmek mümkün ama bunun için Ermenistan’ın Azerbaycan’la barış anlaşması imzalaması şart. Sayın İlham Aliyev halka hitaben yaptığı konuşmada, “Azerbaycan ve Ermenistan’ın aralarındaki sorunları çözeceği gün çok uzak değil, bir barış anlaşması imzalanacak ve Güney Kafkasya ülkeleri gelecekte işbirliği üzerinde çalışmaya başlayacak” diyerek, bölge ülkelerinin “yol haritası” üzerinde çalışmaya başlaması gerektiğini hatırlattı.
Güney Kafkasya karmaşık bir bölge; savaşlar, toprak iddiaları, kayıplar; bunların hepsi yakın tarihte yaşandı ve unutulmayacak. Buna rağmen bölgede huzurun sağlanması, barışın tesis edilmesi işbirliğinden geçer. Bunu Ermenistan’da anlamalılar ama Erivan’ın sokaklarında ve meydanlarında hâlâ ayrılıkçılığa destek çağrıları ve toprak iddiaları duyuluyor. Azerbaycan topraklarında bölücülük bitti, kökü kazındı, yeniden yükselmesine izin verilmeyecek, bunu anlamaları gerekiyor. Azerbaycan’ın güçlü bir ordusu ve modern askeri teçhizatı var, askeri harcamalar artıyor, Karabağ’ın tamamı bizim kontrolümüz altında – bu bir gerçek. Sayın İlham Aliyev’in Erivan’a önerdiği 5 ilkeye dayanan barış anlaşması ve “Kafkas Evi” teklifi Ermenistan’ı kurtarmanın tek yoludur. Ermenistan’daki militarist güçler gerçeği kabul etmek yerine provokasyon yolunu seçerlerse, Sayın Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi önlerinde yine “Demir Yumruk” göreceklerdir. Tercih Ermenistan’ın: Ya “Kafkas Evi” ya da “Demir Yumruk”…
Adil Aliyev, Milletvekili, Milli Meclis Başkan Yardımçısı