Yeni Çağ Media Qrupu
“Gerginlik Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili`nin tartışmalı olan sınır arazilerine uyarmadan ziyaret etmesinden kaynaklanıyor.”
Son birkaç hafta içinde Gürcistan`dan çeşitli düzeylerde Azerbaycan`a yönelik sabotaj içeren davranışlar ve Keşikçidağ`da yerleşen 6-7. Yüzyıllara ait Alban Hıristiyan tapınağına iddialarda bulunulması gündemin en önemli konularından biri. Resmi Bakü ve Azerbaycan toplumundan farklı olarak gürciler ülkemize karşı bir hayli agresifler ve bir takım kabul edilemez davranışlar sergilemekteler. Gürci gençlerinden oluşan geniş bir grubun Keşikçidağ yakınlığında yürüyüş düzenlemesi, bu arazilerin Gürcistan`a aitliği iddiasının yeniden seslendirilmesi durumun ciddi mecraya yöneldiğinden haber veriyor.
Son günlerde sosyal medyada bu arazide Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev`in adı verilmiş zirvenin Azerbaycan Sınır Koruma Kuvvetleri tarafından Gürcistan Sınır Kuvvetlerine devredilmesi haberlerinin yayılması da mevcut rahatsızlığı daha da artırarak farklı söylentilerin yaranmasına sebep oldu. Bu bilgilerin doğruluğunu kontrol etmek, Keşikçidağ`daki son durumu aydınlaştırmak için gürci sabotajının hedefi olmuş arazilerimize gitdik.
Yola devam ederek Keşikçidağ Devlet Tarih-Kültür Korusu`nun direktörü Musa Mursaguliyev`le görüştük. Ona bu söylentinin gerçek olup olmadığını sorduk. O ise bize sözünü etdiğimiz araziye gitmeyi tavsiye etti.
Araziye yakınlaştıkça karşımıza ilk önce Devlet Sınır Koruması görevlileri çıkıyorlar. Sınırcılar bizim her hangi bir eylem için buraya geldiğimizi zannetmişler. Bu konuya bir daha döneceğiz. Şimdilikse yolumuz gerginliğin kaynağı olan Alban tapınağına…
Tapınağın olduğu yere yakınlaştıkça arazinin nasıl da zengin bir tarihinin olduğunu görmemek mümkün değil. Her taraf kurgan, katakomblar, dağların yamaçlarında ise sayısız mağaralar…
İlham Aliyev zirvesine varmadan Devlet Sınır Servisi`nin denetlemesinden geçmek zorunda kalıyoruz. Artık burada askerlerimizi gördüğümüzde söylentilerin doğru olmadığı anlaşılıyor. Daha sonra denizden 850 metre yükseklikteki İlham Aliyev zirvesine çıkıyoruz. 2005 yılının 12 Ekim tarihinde İlham Aliyev`in Azerbaycan-Gürcistan sınırının nasıl korunduğunu öğrenmek için ettiği ziyaretten sonra zirveye devlet başçısının ismi verilmiş. İlham Aliyev zirvesinde 20 mağara mevcut.
Sorunlu arazi
Arazideki Katardağ dizisi 3 bölümden oluşuyor. Keşikçi kalesi dağın zirvesinde ve ora Azerbaycan Sınır Servisi askerlerinin kontrolü altında. Bu araziye ne Azerbaycan ve ne de Gürcistan taraftan giriş için izin yok. Hatta koru görevlileri de buraya çok zor geçebiliyorlar. Azerbaycan tarafta olan ve Gürcistan`ın iddia etmediği İlham Aliyev zirvesi sınırcılarımızın tam kontrolü altında.
Tartışmalı olan yer ise hakkında konuştuğumuz tapınağın olduğu yerin merkeze yakın kısmı. Tapınağın bir bölümünün olduğu dağlık bölge Azerbaycan sınırcılarının kontrolünde değil. Gürcistan tarafının iddiası ise dağın zirvesindeki tapınağın yanı sıra dağın Azerbaycan`a bakan kısmı, yani güneyindeki mağaralar. Oradaki mağaraların sayısı 40`tan çok.
Edindiğimiz bilgilere göre Keşikçi Kalesi`nin Azerbaycan, David Gareji tapınağının ise Gürcistan`ın kontrolü altında olması ile ilgili sözlü anlaşma mevcut.
Bir şeyi de söylemek lazım; araziye gelen ziyaretçiler Gürcistan tarafta hiçbir sorunla karşılaşmasalar da Azerbaycan tarafta onlara bir takım engeller yaratılıyor ve bu yüzden de problemler oluşuyor. Edindiğimiz başka bir bilgiye göre tapınağın sağ tarafında önceleri Gürcistan bayrağı asılsa da iki gün önce bayrak oradan indirilmiş.
Gerginlik neden kaynaklanıyor?
Gürcistan hükumeti, onların David Gareji adlandırdığı tapınağın ve oradaki mağaraların UNESCO`nun Dünya Kültür Miras Listesi`ne girmesini istese de Azerbaycan tarafı anıtın bir kısmının Koru olması ve diğer kısmının statüsüz kalmasını kabul etmemiş.
Gelelim asıl konuya. Son haftalarda gündeme çevrilen ve iki ülke arasında gerginliğin yaranmasına sebep olan anlaşmazlığın nedeni ne? Edindiğimizi bilgiye göre buradaki anlaşmazlığa sebebiyet veren Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili`nin ta kendisi.
Gürcistan Cumhurbaşkanı bu tapınğa gelerek orayı ziyaret etmiş. “Burada ne var?” diye sorabilirsiniz. Arazinin tartışmalı olduğunu her iki devlet kabul ediyor ve orada sınırın belirlenmesi prosedürü devam ediyor. Bu konuda bilgili olan Gürcistan Cumhurbaşkanının kendi evine gidiyormuş gibi Azerbaycan tarafını bilgilendirmeden tartışmalı araziye gitmesini Bakü`ye meydan okumaktan başka nasıl değerlendirebiliriz? Ve tüm gerginliğin de kaynağı işte bu.
Zurabişvili`nin bu adımının bilerekten atıldığını doğrulayan başka bir bilgi de var. Bilgiye göre burada araştırma yapan Azerbaycan bilim adamları Zurabişvili`nin yanındaki heyete bunun kanunsuz olduğunu bildirmişler ve Zurabişvili de bundan “netice çıkarmış”. O bir kaç gün sonra gürci medyasına konuşarak iki ülke arasındaki sınırların belirlenmesinin önemini vurgulamış.
Gürcistan Cumhurbaşkanının bu davranışından sonra Azerbaycan Sınır Servisi iki gün araziye karşı taraftan kimsenin girmesine izin vermemişler. İki gün sonra bu yasak kaldırılmış ve gürcilere yeniden oraya girmeye izin verilmiş. Gürciler Azerbaycan Sınır Servisi`ni sabotaja çekmek isteseler de hiçbir olay yaşanmamış.
Arazinin tarihi, oradaki esrarengiz mağaralar hakkında, aynı zamanda bölgenin turistik amaçla kullanılmamasının nedenleri hakkında sonraki yazımızda bilgileri sizlere sunacağız…
Sehavet Memmed
Çeviri: Agil Bekir
www.yenicag.info
