Rus askeri uzman, Plehanov Rusya Ekonomi Üniversitesi Siyaset bilimi ve Sosyoloji bölümü doçenti Aleksandr Perenciyev, Yeni Çağ Azerbaycan‘a verdiği röportajda, İran ve İsrail arasındaki gerginliği ve olası bir savaş halinde Rusya’nın tutumunun nasıl olacağını değerlendirdi.
Bazı askeri uzmanlar, İsrail ve İran arasında büyük bir Orta Doğu savaşının çıkacağından endişe ediyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz, savaş riski var mı?
Bu tür yorumların provokativ olduğunu ve tarafların tahrik edilmesi amacıyla yapıldığını düşünüyorum. Bunlar, uzman görüşü değil, Orta Doğu bölgesinde üstünlüğü elde etmek amacıyla uzun yıllar bir biriyle mücadele eden iki ülkeyi savaşa sürükleme isteği.
Bölgedeki askeri çatışmalar yüzünden İran ve İsrail ilişkilerinde gerilim söz konusu. Ama ABD, daha Suriye krizi başlamadan önce Yahudileri kullanararak Farslara yönelik savaş açmayı planlıyordu.
Washington, ara sıra Tahran aleyhine açıklamalar veriyor, bazen de Tel Aviv’i bunun için tahrik ediyor. ABD’nin bu çabaları İran’daki renkli devrim girişiminden sonra daha da sürekli bir hal aldı.
İran-İsrail ilişkilerinde tırmanan gerilimi sadece Rusya, Türkiye ve Avrupa Birliği’nin yardımıyla durdurmak mümkün. Brüksel, İran ve İsrail arasındaki olası savaşın Tahran’ı yeni nükleer devlete dönüştüreceğini ve Orta Doğu’daki durumu içinden çıkılamaz bir hale sokacağını düşünüyor. Aynı zamanda böyle bir durum, İran’ı güçlendirebilir. Peki Batı bunu mu istiyor? Tabii ki hayır. Bu yüzden de ABD’de bazı politikacılar İran ve İsrail arasındaki çatışmaları önlemeye çalışıyor.
– Savaş çıkarsa, İsrail’in Batı’dan yardım alacağı belli. Peki böyle bir durumda İran Rusya’nın desteğine güvenebilir mi?
– Ben Rusya’nın İran’ı destekleyeceğini düşünüyorum. Ama şu anda Moskova ve Tahran arasında askeri alandaki ilişki çekingen bir tavır almış durumda. İran saldırıya uğrarsa Rusya bunu kendisine yapılmış gibi değerlendirecek. Ülkelerimiz arasında askeri ve teknik işbirliğinin gelişimi Orta Doğudaki mevzilerimizi güçlendirecek. ABD, İsrail ve Avropa Birliği ülkelerinin böyle bir “projesi”nin olduğunu sanmıyorum.
– Küresel Orta Doğu savaşından bahsetmişken Suudi Arabistan, Türkiye ve Mısır’ın tutumuna da değinmeliyiz. Bu ülkelerin yaklaşımı nasıl olacak?
-Bu soruyu yanıtlamak zor. Çünkü söz konusu ülkelerin her biri için özel ve daha detaylı analizlerin yapılması gerekiyor. O ülkelerle ABD, İsrail, Rusya ve diğer güçlü ülkeler arasında belirli anlaşmazlıklar var. Suudi Arabistan, Mısır ve özellikle de Türkiye kendi stratejilerini, dost ve düşmanlarını belirlemek için çok zor seçimler yapmak zorunda kalabilir.