Tokayev`den ‘Latin alfabesi’ sorusuna yanıt: “Türkçe artık tamamen Latince”

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Almanya’ya gitmeden önce Deutsche Welle’e röportaj verdi.

Tokayev, öldürülen Rus politikacı Boris Nemtsov’un Ağustos 2015’ten beri Almanya’da Alman televizyon ve radyo şirketi Deutsche Welle’in Rus baskısında gazeteci olarak çalışan kızı Janna Nemtsova’nın sorularını cevapladı.

Muhabirin “Kazakistan yavaş yavaş Kiril’den Latin’e geçiyor ve çoğu bunu Rusya’dan uzaklaşma isteği olarak yorumluyor. Bu yorum doğru mu?” sorusunu Tokayev, böyle cevapladı:

“Kesinlikle yanlış. Nursultan Nazarbayev böyle bir karar verdi. Bu Kazak dili. Rus diline dokunmuyoruz. Bilim adamları, Latin alfabesinin, Türk toplumu da dahil olmak üzere Kazakça dilinin popülerleşmesine yardımcı olacağını söylüyorlar. Türkçe artık tamamen Latince. Latin alfabesine geçme kararı Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan tarafından yapıldı. Burada Orta Asya bölgesinde, Kırgızistan Kiril alfabesinde ısrar ediyor. Orta Asya’nın bir parçası olarak Moğolistan da Kiril dilinde yazıyor. ”

Latin’den Kiril’e geçişin tarihi

Kazakistan’da kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev 2017 yılında ülke çapında kullanılan Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçme programı başlatmıştı.

Kazakistan’da 1929’dan 1940’a kadar Latin alfabesini kullanıldı ancak daha sonra Sovyetler Birliği’nin baskıcı ve totaliter yapısı nedeniyle Kiril alfabesine geçildi.

2017 yılına gelindiğinde Kazakistan’ın kurucu ve ilk Cumhurbaşkanı Nazarbayev, ülke çapında “Manevi Canlanma(Ruhani Jangıru)” projesini hayata geçirdi. Bu projenin ilk adımlarından birisi de Latin alfabesine dönüş kararı oldu. Kazakistan’da, Latin alfabesine geçiş kararının alınmasından itibaren Dil-Hazine Ulusal Bilim ve Uygulama Merkezi faaliyete geçirilerek Kazak halkına, yeni alfabenin kuralları ve yapısı tanıtılmaya başlandı.

Ülke ambleminden ders kitaplarına yeni alfabeyi her alanda uygulamaya geçiren Kazakistan’da, tüm resmi sürecin 2025’e kadar tamamlanması planlanıyor.