“Türkiye-Rusya ilişkileri sınav dönemini yaşıyor” – Türk uzman
“İdlib`e saldırı Türkiye`nin gerçekleştirdiği başarılı Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı operasyonlarının sonuçlarını da yok edecek”.
Yeni Çağ Azerbaycan`a açıklamada bulunan Türk uzman Salih Yılmaz, Suriye`nin İdlib bölgesine saldırıyla ilgili Türkiye ve Rusya arasında oluşmuş durumu yorumladı.
Yılmaz`a göre, Türkiye`nin İdlib`de askeri gücünü artırması güvenliğin sağlanması ve Esad güçlerini önlemek açısından oldukça önemli:
“Suriye`de iç savaşın başlamasından sonra bu ülkedeki muhalefetin tek ümidi Türkiye oldu. Rusya`nın 2015`ten beri Suriye`deki sürece askeri müdahelesinden sonra Türkiye-Rusya ilişkilerinde bir kaç kez kriz oluşsa da ABD`nin tüm çabalarına rağmen, Ankara ve Moskova sorunlarını çözmeyi başardı. Karşılıklı güven sağlandıktan sonra Rusya, Türkiye ve İran Suriye krizinin çözümü için ortak ve etkili adımlar atmaya başladılar.
Ama bir süre önce İdlib`de konuşlanmış muhalefet güçlerinin “terörist” olarak nitelendirilmesi ve onlara yönelik saldırıların hazırlanması durumu değişti. Yani Türkiye`nin desteklediği muhalefetin tek bir mermi atmadan “terörist” ilan edilmeleri ve onların yok edilmesine çaba gösterilmesi Ankara`nın güvenini ciddi anlamda sarsabilir.
Aynı zamanda İdlib`e saldırının da Türkiye`nin PKK/PYD teröristlerine yönelik gerçekleştirdiği operasyonları olumsuz yönde etkileyeceği dikkate alınmalıdır. Ayrıca İdlib`e saldırı Türkiye`nin bölgede oluşturduğu gözlem noktalarının önemini sıfıra indirecektir. Çünkü o noktalarda askeri operasyonlar başlarsa o halde İran yanlısı güçler ve Esad rejiminin bölgeye sızması kolaylaşabilir.
En önemlisi İdlib`e saldırı zamanı oluşabilecek kaos Suriye halkının inancını sarsıdarak Türkiye`nin gerçekleştirdiği başarılı Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı operasyonlarının sonuçlarını da yok edecek. Bu şu anlama geliyor: Suriyeli mültecilerin geri dönmeleri en az 2-3 sene sonra mümkün olacaktır.
Moskova`dan gelen açılamalara bakarsak Rusya`nın güvenliğinin sağlanması halinde İdlib`de geniş kapsamlı askeri operasyonlar düzenlenmeyecek. Her halde Kafkasyalı paralı askerlerin Hmeymim`deki Rusya üslerine saldırıları durdurmasıyla Moskova`nın bu endişesi tamamen yok olacaktır. Aslındaysa Rusya daha çok Esad rejiminin güvenliğini düşünüyor. Çünkü Rusya`nın Suriye`deki varlığı buna bağlı.
Şu durumda İdlib bölgesinin yarısının Esad`ın kontrolüne geçmesi mümkün değil. Tahran görüşmesindeki tartışmalar Türkiye`nin İdlib`de askeri gücünü artıracağını gösteriyor. Bu kapsamda İdlib`in güneyinde askeri üs inşaatının bittiğini örnek gösterebiliriz. Türkiye`nin bu adım hem güvenlik, hem de Esad güçlerinin önlemek için oldukça önemli.
İdlib`le ilgili fikir ayrılıklarını şöyle nitelendirebiliriz: Türkiye-Rusya ilişkileri Suriye`de sınav dönemini yaşıyor. Eğer bu ülkeler Suriye`deki süreçlerde ortak paydada buluşurlarsa o zaman diğer alanlarda da işbirliğini güçlendirmeyi başaracaklar”.
Aras Zeynalov