“Zelenski için Erdoğan tecrübesinden yararlanmak faydalı olurdu.”
Bu sözleri Yenicag.ru`ya açıklamasında Ukrayna`da gerçekleştirilen başkanlık seçimlerinden sonra Kiev`in Türkiye ve Azerbaycan`a ilişkin mümkün politikasını değerlendiren ukraynalı politika yorumcusu, Türkiye uzmanı Grigory Mavrov söyledi.
– Ukrayna`da gerçekleştirilmiş son seçimlerin sonuçlarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu seçimlerde demokrasinin kazandığını söyleyebilirmiyiz?
– Ukrayna bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra ülkede demokrasinin her zaman kazandığını söyleyebilirim. Son seçimler bunu bir daha gösterdi. Ukrayna`da siyasi kültür henüz gelişmese de onda otoriterizm eğilimleri yok. ok sayıda ilginin olması nedeninden onunla hesaplaşmak zorunluluğu yaranan bir ülke haline getiriyor. Fakat bu faktörün kendisi bile çok sayıda ilginin olması nedeninden onunla hesaplaşmak zorunluluğu yaranan bir ülke haline getiriyor. Belki de bu bir eksiklik gibi görülebilir, ancak bu, Ukrayna için şimdilik tam kullanılmamış büyük bir potensieldir.
– Ukrayna`nın dış politikasında neler değişecek? Zelenski Batıyönümlü siyaseti devam mı ettirecek?
– Bana göre onun bundan başka seçeneği yok. Çünki Rusya`nın Ukrayna`yı tümlükle “yutması” hiç kimseye iyi hiç bir şey vad etmiyor. Bir şeyi unutmaylım ki, 2014 yılından bu yana teröre karşı operasyonlara onbinlerle insan katılmışdır ve onlar düşmanla her hangi bir anlaşmayı ihanet kabul ediyorlar.
– Dünya liderleri Zelenski`yi zaferinden dolayı tebrik ettiler. Onu ilk kutlayanlardan biri de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğandı. Zelenski de seçimlerin hemen ardından ailesiyle birlikte Türkiye`ye dinlenmeye gitti. Bunu tesadüf adlandırmak çok zor. Sizce Zelenski döneminde Ukrayna-Türkiye ilişkileri nasıl ilerleyecek?
– Bu çok mühim bir konu. Çünkü Petro Paroşenko döneminde ikitaraflı ilişkilerin ilerletilmesinin taraftarı olan Türkiye Cumhurbaşkanı ile çok yakın dostluk ilişkileri kurulmuş. Erdoğan için Ukrayna, Türkiye`nin Rusya`yla ilişkilerinde dengeleyici bir faktör. Buna göre de Ukrayna`nın her hangi bir siyasi dönüşü olmasa iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da ilerletilmesi için imkanlar var. Zelenski için Erdoğan tecrübesinden yararlanmak faydalı olurdu.Öncelikle, Erdoğan yeni reformlar gerçekleştirerek Türkiye`yi dünya liderleri sırasına çıkardı. İkincisi Erdoğan parçalanmış kamuyu reform ve modernleşme etrafında toplaya bildi. Ukrayna da bu tecrübeden yararlanabilir.
Bir önemli şeyi de unutmayalım ki Poroşenko Türkiye ile ilişkilerde her zaman Kırım-tatar faktörünü kullanmıştır. Kırım tatarlarının Türkiye`deki kolları orada belli bir ağırlığa sahipler. Bu faktörün kendi önemini koruması yeni Başkan için da önemli bir konu. Onların bu siyaseti devam ettirip ettiremeyecekleri henüz belli değil. Fakat belli ki Kırım tatarları faktörü olmasa Ukrayna`nın Türkiye`deki odak noktalarının korunması zor olacak. Ukrayna`nın iş imkanlarının Türkiye`deki etkisi Rusya`yla karşılaştırılamaz. Buna göre de Kırım tatarları faktörü Ukrayna`ya Rusya`nın bu üstünlüğünün etkisizleştirilmesi için çok lazım.
– Azerbaycan`da Ukrayna`yı çok önemli bir işortağı gibi değerlendiriyorlar. Ukrayna`da hakimiyet değişikliğinden sonra ikitaraflı ilişkilerde neler değişecek?
– Mevcut potansile rağmen Ukrayna ve Azerbaycan arasındaki ikitaraflı ilişkiler istenilen düzeyde değil. Zelenski`nin ekibinden ulaşılması mümkün olan bilgiler Ukrayna`nın Azerbaycan`la ilgili politikası hakkında tam bir fikir söylememize yetmiyor. Buna göre de Ukrayna`nın Azerbaycana`a yönelik perspektif siyaseti hakkında yalnızca tahminler üzerinden konuşabiliriz. İlişkilerin yalnız iyiye doğru değişeceğini ümid edelim.
Konuştu: Kafkas Ömerov
Çeviri: Agil Bekir