“Zelenskiy, Ukrayna için Türkiye`nin ne denli önemli olduğunu anlıyor” – Azerbaycanlı uzman
“Türkiye bu konuda kararlı davranmasa Moskova Ankara`nın üzerine daha çok gidecek”
Bu fikirleri Yeniçağ`a Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy`in Türkiye ziyaretinin iki ülke arasındaki ilişkilere ve bölgesel prosedürlere mümkün etkisini değerlendiren politolog Elhan Şahinoğlu söyledi.
– Seçimlerden hemen sonra Türkiye`ye tatile giden Zelenskiy artık resmi ziyaretini de gerçekleştirdi. Onun Türkiye`ye karşı bu olumlu tutumu neyle ilgili?
– Türkiye Ukrayna için önemli ortaklardan biri. Doğru, son yıllarda Ukrayna Batı yönümlü politika yürütüyor, NATO`ya, Avrupa Birliği`ne üye olmak istiyor. Ukrayna`da yeni seçilmiş Cumhurbaşkanlarının ilk ziyaretlerini Fransa, Almanya gibi ülkelere yaptığını hatırlıyoruz. Zelenskiy`in ilk ziyaret için Türkiye`yi tercih etmesinde ekonomik faktör önemli rol oynuyor. Zelenskiy, Türkiye`nin büyük şirketlerinin Ukrayna`ya yatırım yapmaya hazır olduklarını çok iyi biliyor. Bu da ekonomini diriltmek için atılmış bir adım.
Dün onun Erdoğan`la gerçekelştirdiği basın toplantısında da Türkiye şirketlerinin Ukrayna`nın yollarını, fabrikalarını yapmasını istediğini vurguladı. Zelenskiy, Türkiye`nin yatırımlarına büyük önem veriyor. Tabi, konunun siyasi tarafı da var. Türkiye Rusya`yla iyi bir işbirliği içerisinde, fakat Ukrayna da Türkiye ile ilişkilerinin zayıflamasını istemiyor. Kırım konusunda da Ukrayna Türkiye`nin desteğini istiyor ve Ankara da tam desteğini ifade ediyor. İki ülke arasındaki ilişkilerin Zelenskiy döneminde daha da sağlamlaşacağını düşünüyorum.
– Batının Türkiye`ye karşı tutumu ortadayken Zelenskiy`in Ankara`ya bu kadar önem vermesinin sebebi ne?
– Şimdiki durumda Ukrayna`nın iki büyük sorunu var: Arazi bütünlüğünün yeniden sağlamak ve ekonomini canlandırmak. Ülkenin ekonomisi çok kötü durumda. Ukrayna ekonomisinin bu durumdan kurtulmasında Türkiye`nin yatırımlarının rolü büyük olacak.
– Erdoğan`ın Kırım konusundaki tutumu, Kırımın Rusya tarafından ilhakını kabul etmeyeceklerini ifade etmesi Rusya-Türkiye ilişkilerini nasıl etkileyecek?
– Rusya`nın bu konuda ne yapıp yapmayacağı kendi bileceği bir iş. Recep Tayyip Erdoğan kendine ve siyasetine güvenen bir lider. Türkiye`nin Rusya`yla ilişkilerini bozmamak için Kırım`ın ilhakını kabul edeceği düşüncesi çok yanlış bir düşünce. Böyle düşünenler bizim aramızda da var. Fakat bu düşünce bizim Dağlık Karabağ sorunundaki tutumumuzu kötü etkileyebilir. Putin`le Erdoğan artık dostlar. Fakat bu, Putin istiyor diye Erdoğan`ın Ukrayna`nın toprak bütünlüğünün bozulmasını görmezden geleceği anlamına gelmiyor. Türkiye bu konuda kararlı davranmasa Moskova Ankara`nın üzerine daha çok gidecek. Bunu anlayan Erdoğan, hiçbir zaman o siaysete gitmez.
– Zelenskiy`in bu tutumu Azerbaycan-Türkiye-Gürcistan işbirliğine Ukrayna`nın da katılması ihtimalini ne kadar gerçekçi kılıyor?
– Ukrayna ile GUAM formatında ilişkiler var. Biz öyle yapmalıyız ki, Zelenskiy Güney Kafkasya`yı ziyaret eden zaman ilk geleceği ülke Azerbaycan olsun. Ukrayna, Türkiye gibi Azerbaycan`ın da oraya yatırım yapmasında istekli. Zelenskiy döneminde bölgesel işbirliğinin daha da ilerleyeceğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin sağlamlaştırılacağını düşünüyorum.
Firuz Asanov
Çeviri: Agil Bekir