Yeni Çağ Media Qrupu
26 yıl önce bugün Azerbaycan’ın ekonomik ve siyasi bağımsızlığının dönüm noktalarından biri olarak kabul edilen “Asrın Anlaşması” imzalandı.
Bugün, 1994’te Bakü’de 7 ülkeden 11 dev şirketle imzalanan ‘Asrın Anlaşması’nın yıl dönümü.
Azerbaycan’da “Petrolcüler Günü” ismiyle kutlanan anlaşma, Azerbaycan tarihinde oldukça önemli bir yere sahip.
Azerbaycan’da çıkarılan petrolün 13 -14. yüzyılda doğu ülkelerine taşındığı biliniyor. Aynı zamanda dünyada sanayi tipi petrol üretiminin ilk yapıldığı yer olan Azerbaycan’da 20 Eylül 1994’te imzalanan anlaşma ise Azerbaycan petrolünün dünya pazarlarına çıkmasını sağlayan köşe taşı olarak kabul ediliyor. Bir dönem Rothschild Ailesi, Nobel ve Rus petrolcülerinin Bakü’ye kadar gelmesini sağlayan Azerbaycan petrolü konusunda, 1993’te yeniden iktidara gelen Haydar Aliyev dönemiyle birlikte çizilen petrol stratejisiyle Azerbaycan Devleti kontrolü tamamen eline aldı.
1994 yılında Bakü’de 7 ülkeden 11 dev şirketle imzalanan 400 sayfalık ve 4 dilde yazılan anlaşma, Hazar Denizi’ndeki Azeri-Çırag-Güneşli sahalarının, yabancı yatırımcılarla birlikte işlenmesi imkanını sağladı. Yeni strateji, üretilen petrolün dünya pazarlarına nakil yollarının artırılmasını da kapsıyordu.
Bu anlaşmayla birlikte ise 1997’de Azerbaycan petrolü, Bakü-Novorossiysk Boru Hattı ile Karadeniz’e nakledildi. 1999’da, Bakü’den Karadeniz’in Supsa Limanı’na boru hattı çekildi. 2002 yılında, dönemin Devlet Başkanı Haydar Aliyev’in çabalarıyla ‘Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın temelleri atıldı.
Azeri-Çırag-Güneşli petrol sahalarından bugüne kadar çıkarılan petrol 492 milyon ton, doğal gaz ise 161 milyar metreküpe ulaşmış durumda.
Azerbaycan, bu sahalardan bugüne kadar 143 milyar dolar kazandı. “Asrın Anlaşması” ile Azerbaycan petrolü ve petrol ürünleri bugün, dünyanın 30 ülkesine ihraç ediliyor.
25 yıl önce imzalanan anlaşmanın bugün Azerbaycan’ı dünya devletleri için stratejik bir ülke haline getirdiği ve Azerbaycan’da istikrar sağladığı belirtiliyor. 1994’te imzalanan anlaşma 2017 yılındaysa yüz yılın ortasına kadar uzatıldı. Yeni anlaşmada Azerbaycan’ın petrol kaynaklarından alacağı pay da yükseldi.
Haydar Aliyev’in çizdiği petrol stratejisi bugün de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından de devam ettiriliyor.
Ülkede 20. yüzyılın en önemli anlaşması olarak kabul edilen anlaşmanın 21. yüzyılda ise ünvanını Azerbaycan gazını Avrupa’ya çıkaracak Güney Gaz Koridoru’na bırakması bekleniyor.
www.yenicag.info