“Bölgede kaosun artması bekleniliyir ve Türkiye de Suriye’de kendisini ilgilendiren konuları en kısa sürede çözmeye çalışıyor”.
Ukraynalı siyaset bilimci, Türkiye konusu üzerine uzman Grigoriy Mavrov, ABD’nin kendi birliklerini Suriye’den geri çekme kararı ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde askeri operasyon düzenleme hazırlığını Yeni Çağ Azerbaycan’a değerlendirdi.
– ABD kendi askeri güçlerini Suriye’den geri çekeceğini açıkladı. Ama bir süre sonra Amerikan hükümetinde bu konuyla ilgili farklı düşüncelerin olduğu ortaya çıktı. Mevcut durumdaysa Washington Ankara’dan YPG/PYD teröristlerinin güvenliğine garanti istiyor. Sizce Türkiye bu konuda nasıl davranacak?
– Türkiye çok zor bir durumla karşı karşıya. Eğer ABD kendi güçlerini Suriye’den geri çekerse o bölgede Rusya ve İran’ın desteklediği Beşşar Esad güçleri etkinleşecek. Aynı zamanda Türkiye Kürt birlikeriyle Esad güçleri arasında mutabakat elde olunacağından çekiniyor. Suriye’de daha Hafız Esad döneminde böyle bir durumun gerçekleştiğini hatırlatmam gerek. Bu yüzden de Türkiye hükümeti kendisinin güney sınırlarında böyle bir tehlikenin kalmasını asla istemeyecektir.
Birçok analist, Türkiye’nin İdlib bölgesiyle YPG/PYD’nin kontrolü altındaki bölgeleri değiştirmeye çalıştığını düşünüyor. Aynı zamanda şu anda Türkiye’ye sadık tutum sergileyen ve İdlibi kontrol eden Tahrir el Şamın zor durumda olması gözlemleniyor. Böyle bir “takas” Türkiye’nin YPG/PYD tehdidini ortadan kaldırmasına ve güney sınırlarının güvenliğini sağlamaya fırsat verirdi. Bence Erdoğan bu konuda kararlı olacak. Bu yüzden de YPG/PYD’ye darbe indirmek için Suriye ile sınırda yeni askeri birlikler konuşlandırılıyor.
– ABD, Türkiye ile müttefiklik ilişkilerini YPG/PYD’ye kurban verebilir mi?
– Bence ABD bu ilişkileri kurban vermeyecek. Ama ABD aynı zamanda YPG/PYD’yi bir kenara atmayı istemiyor. Böyle güçlü bir devlet için kendi yetiştirdiklerini bir kenara atma kadar hüzünlü bir durum olamaz.
– ABD ve Batı’nın Suriye’deki somut hedefleri nelerdir? Washinton’un bölgede izlediği anlaşılmaz politikanın arka planında ne var?
– Göründüğü kadarıyla ABD Başkanı artık bu konuyla ilgili konuşarak amaçlarının İsrail’in güvenliğini sağlamak olduğunu belirtmiştir. Ama Trump aynı zamanda defalarca kez ABD’nin şunu beyan etmiştir ki, ABD’nin dünyanın sorunlu bölgelerinden çıkması ve esas dikkatini iç konuları yöneltmesi gerekiyor. ABD’nin bölgedeki anlaşılmaz politikası da bundan kaynaklanıyor. Yani bir yandan ABD müttefiki İsraili savunmalı. Diğer yandan da Trump yönetimi Başkan’ın düşünmeden attığı adımları ve kararlarını düzeltmekle meşgul. Yani bu bağlamda bölgede kaosun artması bekleniliyor ve Türkiye de Suriye’de kendisini ilgilendiren konuları en kısa sürede çözmeye çalışıyor. Çünkü Trump’ın yarın Twitter hesabında ne yazacağı bilinmiyor.
– İsrail ABD güçlerinin Suriye’den geri çekilmesini istemiyor ve ABD’yi bu kararını bir kez daha gözden geçirmeye davet ediyor. Yehudilerin bu rahatsızlığının nedeni nedir?
– İsrail’i rahatsız eden konu İran’ın Suriye’de güçlenmesidir. Çünki Esad güçlerinin tüm kara güçleri İran’ın düzenlediği birliklerden oluşuyor. İsrail, ABD’nin belirli sayıdaki askeri birliğini ve Kürt gruplarını İran yanlısı güçler için çekindirici bir faktör olarak görüyor. Yani Hizbullah’ın yerine İsrail’e düşmanlık duyguları besleyen onlarca grup meydana getirilmiştir. İsrail’in çekindiği diğer bir konuysa Rusya’yla karşı karşıya gelme ihtimalidir. Eğer ABD Suriye’yi terk ederse bu ihtimalin gerçekleşme ihtimali güçlenecek. Aynı zamanda bu yıl Nisan ayında İsrailde parlamento seçimleri düzenlenecek ve Yahudiler şimdiden Kremlin’i seçimlere müdahele etme hazırlığıyla suçluyor.
– Türkiye Suriye ile sınırda büyük bir askeri güç konuşlandırmıştır ve Genel Kurmaylık YPG/PYD’ye karşı operasyona başlamaya hazır olduğunu beyan etmiştir. Amerika’nın rahatsızlığı Türkiye’yi gerçekleştirmek istediği operasyonu ertelemeye itebilir mi?
– Ben, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD’yle anlaşmalardan bağımsız olarak o operasyona başlayacağını düşünüyorum. Son zamanlarda ABD sürekli bir biriyle bağdaşmayan adımlar atıyor ve bu da Amerikanların anlaşılması zor olan bir oyuncu olduğu imajını çiziyor. Onların bölgedeki stratejisi anlaşılmıyor, son adımlarıysa ortaya birçok sorunun çıkmasına neden oldu. Her halde ABD belirli görüşmelerle Türkiye’yi durdurmaya çalışacaktır. Bu durumsa Türkiye için operasyona başlamayı kaçınılmaz hale getirecektir. Aksi taktirde Ankara zaman kaybı yaşayacak ve operasyonun başarısız olması riski çoğalacak. Bunu Ankara çok iyi anlıyor ve bu yüzden de söz konusu operasyon yakın günlerde başlayabilir.
Kafkas Ömerov