Azerbaycanlı politolog Zelimhan Memmedli, Doğu Türkistan konusunu Yenicag.info`ya değerlendirdi.
Zelimhan Memmedli, şimdiki durumda Türk dünyasının bu konudaki sessizliğinin sebebinin devletlerin milli çıkarları olduğunu söyledi:
“Etnik kimlik konusu resmi devlet siyasetinde arka plana geçiyor. Batı ile Türkiye`nin ve Türk cumhuriyetlerinin çok ta yakın ilişkileri bulunmamaktadır. Batı ile soğuk savaşta Çin`in ekonomisinden ve teknolojisinden faydalanmakta yarar var.
Doğu Türkistan, kendi hakları ve geleceği için mücadele ediyor. Onlara karşı katliamlar uygulanıyor, etnik kimliklerinden dolayı cezalandırılıyorlar. Türk devletlerinin siyaseti burada suskun kalıyor. Çünkü bu, onların milli çıkarlarına uygun değil.
Ebülfez Elçibey`i Tahran rejimi İran`a ziyarete davet etmişti. Elçibey, Tebriz Üniveristesi`nde konuşma yapmalıydı. Ama ziyaret belgesinde Elçibey`in “İran`da insan hakları korunuyor” demesi gerektiği yazıyordu. Eğer Elçibey bu ifadeyi söyleseydi İran, Elçibey`in hakimiyette kalması için her şeyi yapacaktı. Elçibey`in bu cümleyi kullanması Güney Azerbaycan`daki 35 milyon soydaşımızı ezecekti. Fakat Elçibey bunu yapmadı. Biz Güney insanlarına ihanet etmedik.
Düşünceme göre, bugün Türk dünyası, Doğu Türkistan`a ihanet ediyor. Doğu Türkistan Türklerinin varlığı korunmalı. Kendi varlığımız için bir toplumu kurban veremeyiz. Türkistan, Türk insanın doğum yeri.”
Uzman, Türk cumhuriyetlerinin yürüttüğü Doğu Türkistan siyasetinin alt katında başka konuların da olabileceğinin altını çizdi:
“Çin, Uygur Türklerinin kendi varlığı için tehdit oluşturduğunu düşünüyor. Şimdiki durumda Çin, ekonomik ve teknolojik imkanlarından faydalanarak Türk dünyasının siyasi hedeflerini şaşırtıyor.
Batı`nın bu konudaki tutumu Türk cumhuriyetleri için bir örnek teşkil etmeli. Türk devletleri, diplomatik yollarla “Orada bizim soydaşlarımız var” diyerekten bu zulümlerin hesabını sormalı ve nota vermeliler. Diplomatik normlara uygun olarak nota vermek savaş ilan etmek anlamına gelmiyor.
Fakat böyle şeylerin yapılmaması, bizim bilmediğimiz başka şeylerin de olduğunun göstergesi.”
Agil Bekir