Aytek Yusifsoy
İskoçya bölgesel parlamentosunda geçen hafta başlayan ancak çarşamba günü Londra’da gerçekleşen terör saldırısı nedeniyle askıya alınan bağımsızlık referandumu oturumu bugün yeniden yapıldı. Oturumun sonunda yapılan oylamada bölgesel hükümetin hazırladığı ikinci bağımsızlık referandumu tasarısı 59’a karşı 69 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.
Kabul edilen tasarı, bölgesel hükümetin merkezi hükümetten bağımsızlık referandumu için izin alma girişiminde bulunmasını öngörüyor.
Referandumun yapılabilmesi için Londra’daki merkezi hükümetin izni gerekiyor.
MERKEZİ HÜKÜMET KARŞI
İskoçya Bölgesel Hükümeti Başbakanı Sturgeon, referandum için 2018 sonbaharının veya 2019 ilkbaharının uygun tarih olacağını bildirmiş ancak merkezi hükümetin başbakanı Theresa May yeni bir referanduma karşı olduğunu açıklamıştı.
Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma (Brexit) sürecini yarın resmen başlatmaya hazırlanan May, İskoçya’da bağımsızlık referandumu için “şimdi zamanı değil” ifadesini kullanmıştı.
Merkezi hükümetin İskoçya’dan Sorumlu Devlet Bakanı David Mundell da herhangi bir bağımsızlık referandumu talebini reddedeceğini açıklamıştı.
Birleşik Krallık’ın referandum mekanizmasını düzenleyen yasaları İskoçya’ya kendi başına referandum yapma hakkı tanımıyor. Referandum için İskoçya ile Londra’daki merkezi hükümet arasında özel bir anlaşma imzalanması gerekiyor. 2014’te yapılan ilk bağımsızlık referandumu için 2012’de bu tür bir anlaşma imzalanmıştı.
Dün İskoçya’yı ziyaret eden May, burada Sturgeon ile baş başa bir görüşme gerçekleştirmişti.
REFERANDUM SÜRECİ
Birleşik Krallık’tan ayrılmayı 2014’te referanduma götüren ancak bağımsızlık için yeterli çoğunluğu sağlayamayan İskoçya’da hükümet, Brexit oylamasının ardından ikinci bir bağımsızlık referandumunu gündeme almış ve yeni bir halk oylaması tasarısını tartışmaya açmıştı.
Ülkedeki ilk bağımsızlık referandumunda merkezi hükümetin, “Birleşik Krallık’tan ayrılmak Avrupa Birliği’nden (AB) de ayrılmak anlamına gelir.” şeklindeki ifadesinin de etkisiyle halkın yüzde 55’i Birleşik Krallık’ta kalmaktan yana oy vermişti.
İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta geçen yıl yapılan AB referandumunda halkın yüzde 52’si Brexit’ten yana oy kullanmıştı.
İngiltere ve Galler’de Brexit oyları ağırlıkta çıkmış, İskoçya’da halkın yüzde 62’si, Kuzey İrlanda’da da yüzde 55,8’i AB üyeliğinin devamı yönünde oy vermişti.
Birleşik Krallık yarın Lizbon anlaşmasının 50. maddesini işleterek Brexit sürecini resmen başlatacak. Böylece ülke 1973’den bu yana üyesi olduğu AB’den iki yıl içinde ayrılmış olacak.
Tr.Yeniçağ.Az
www.yenicag.info