Aytek Yusifsoy
Çin Ulusal Halk Kongresi, devlet başkanı ve yardımcısının en fazla 2 dönem, yani 10 yıl bu görevi sürdürebilmesi yönündeki şartı kaldırdı. Eski liderlerden Dıng’ın koyduğu bu sınırlamanın kaldırılmasıyla şu anki lider Şi’nin görev süresi dolduktan sonra da başkanlık koltuğunda oturabilmesinin önü açılmış oldu.
Çin’de devlet başkanlığı ve başkan yardımcılığı için uygulanan 10 yıllık görev süresi sınırının kaldırılmasını öngören anayasa değişikliği teklifi kabul edildi.
Ülkede en üst yasama organı olan Çin Ulusal Halk Kongresi’nin (ÇUHK) 13. Dönem 1. Yıllık Genel Kurulu’nda yaklaşık 3000 delegenin onayına sunulan teklif 2958 ‘evet’ ve 2 ‘hayır’ oyuyla kabul edildi. 3 delege de çekimser kaldı.
Kararla birlikte Devlet Başkanı Şi Cinping’in görev süresinin dolacağı 2023’ten sonra da görevine devam edebilmesinin önü açıldı.
ÇKP’nin ekim ayında düzenlenen ve tarihi olarak nitelenen 19. Genel Kongre’sinde 2. dönem için yeniden liderlik görevine seçilen Şi, ülkenin kurucu lideri Mao Zedong’un ardından ismi parti tüzüğüne geçirilen ikinci lider olmuştu.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkezi Komitesi’nin, ‘devlet başkanı ve devlet başkan yardımcılarının 2 dönemden fazla görev yapamayacağına’ ilişkin ifadenin anayasadan çıkarılmasına yönelik teklifi, 25 Şubat’ta resmi basın tarafından tüm dünyaya servis edilmişti.
Mao’nun ardından mevcut anayasa uyarınca her lider, beşer yıldan 2 dönem olmak üzere 10 yıl devlet başkanlığı yaptıktan sonra görevini devrediyordu.Şi’nin selefi Hu Cintao ve Hu’nun selefi Ciang Zımin, 10’ar yıl görev yaptıktan sonra liderliği bırakmıştı.
Devlet Başkanlığı için 2 dönem sınırlaması, 1970’lerin sonunda başlayan dışa açılımın mimarı Dıng Şiaoping tarafından Mao’nun Kültür Devrimi sonrası toplumda oluşan kargaşayı önlemek amacıyla anayasaya eklenmişti.
www.yenicag.info
